Szczegółowa charakterystyka wyodrębnianych w ZPRK obiektów kosztowych przedstawia się następująco. Finalne obiekty kosztowe typu: produkt/usługa i klient to w danym modelu rachunku kosztów te obiekty kosztowe, dla których zgodnie z założeniami menedżerów wykonywana będzie analiza rentowności, bez możliwości dalszego zdekomponowania tej analizy. Oznacza to, że dla finalnych obiektów kosztowych konieczne musi być określenie uzyskanych przychodów ze sprzedaży. Finalnymi obiektami kosztowymi są, np. produkty, zlecenia, projekty przychodowe, usługi i klienci przedsiębiorstwa, na które w rachunku kosztów alokowane są: koszty bezpośrednie, zasoby i procesy (działania) podstawowe (relacje nr [9], [5] i [2])[1]. Wzajemne obustronne rozliczenie kosztów pomiędzy finalnymi obiektami kosztowymi typu: produkt/usługa a finalnymi obiektami typu: klient ma pokazać z jednej strony, wpływ portfela produktów na rentowność klienta oraz, z drugiej – wpływ portfela klientów na rentowność produktu/usługi (obustronna relacja nr [8]).
Finalne obiekty kosztowe są obiektami, na których ostatecznie zgromadzone zostaną wszystkie koszty z zachowaniem ich rozdzielczości zapewniającej możliwość identyfikowania kosztów istotnych do rozważania różnego rodzaju wariantów decyzyjnych.
Zwrócić uwagę należy, że finalne obiekty kosztowe w ZPRK są inaczej rozumiane niż w rachunku kosztów działań prezentowanym przez Cokinsa, gdzie uznaje on za finalne obiekty kosztowe również takie obiekty, jak np. dostawca [Cokins 2001, s. 53]. W ZPRK tego rodzaju obiekty są pośrednimi obiektami kosztowymi. W GPK i RCA obiekty kosztowe klientów są wyłącznie obiektami wynikowymi i nie absorbują kosztów w ramach struktury rachunku kosztów, co nie pozwala na ustalenie kosztów sprzedażowej, marketingowej i logistycznej obsługi poszczególnych klientów.
[1] Zaznaczyć należy, że spotykana jest również taka praktyka, że finalnymi obiektami kosztowymi są np. grupy produktowe i segmenty klientów. W takich sytuacjach analiza kosztów i rentowności wykonywana jest tylko do poziomu grup i segmentów bez możliwości jej zdekomponowania na konkretne produkty i klientów (odbywa się tak np. w przedsiębiorstwach obsługujących masowy rynek, np. firmy energetyczne, banki itp.).